S.Aişwariýa tehniki dokma önümleriniň böküşini, iň täze täzelikleri we moda we egin-eşik pudagynda giňelýän bazar potensialyny ara alyp maslahatlaşýar.
Dokma süýümleriniň syýahaty
1. Ilkinji nesil dokma süýümleri gönüden-göni tebigatdan satyn alnan we 4000 ýyl dowam eden dokma süýümleri.Ikinji nesil neýlon we poliester ýaly adam tarapyndan öndürilen süýümlerden ybarat bolup, 1950-nji ýylda himikleriň tebigy süýümlere meňzeş materiallar bilen ösmek üçin eden tagallalarynyň netijesidir.Üçünji nesil hemişe ösýän ilatyň isleglerini kanagatlandyrmak üçin ulanylmaýan tebigy baýlyklardan süýümleri öz içine alýar.Bular diňe bir alternatiwalar ýa-da bar bolan tebigy süýümlere goşmaçalar däl, eýsem dürli amaly ugurlarda kömek edip biljek köpdürli aýratynlyklara eýe hasaplanýar.Dokma senagatynyň üýtgemegi netijesinde ösen dokma pudagy dürli ugurlarda ulanylmagy bilen ösen dokma pudagy ösýär
2. 1775-1850-nji ýyllar aralygynda senagat döwründe tebigy süýümi çykarmak we öndürmek iň ýokary derejesine ýetdi.1870-nji we 1980-nji ýyllar aralygyndaky sintetiki süýüm gözleginiň özeni bolup, ahyrynda 'tehniki dokma' sözi döredildi.On ýyldan soň, akylly dokma pudagynda çeýe materiallar, aşa ýeňil gurluşlar, 3D galyplar ýaly has köp täzelik ösdi.Spaceigriminji asyr, kosmos kostýumlarynyň, robotlaryň, öz-özüni arassalaýan dokma önümleriniň, panel elektroluminesensiýa, kameleon dokma önümleriniň, bedeniň gözegçilik eşikleriniň täjirçilik taýdan üstünlikli bolan maglumat döwrüni belleýär.
3. Sintetiki polimerler tebigy süýümlerden ýokary bolup biljek ägirt uly potensiala we köp işlemäge eýe.Mysal üçin, mekgejöweniň bio-polimerleri biodegrirlenip bilinýän we ýuwulýan aşgazanlarda ulanylmagy bilen ýokary funksiýaly ýokary tehnologiýaly süýümleri döretmekde giňden ulanyldy.Şeýle ösen usullar, suwda eräp bilýän süýümleri döretdi we şeýlelik bilen arassaçylyk turbalaryna zyňylmagyny azaltdy.Kompost ýassygy, içindäki bio-zaýalanýan tebigy materiallaryň 100 göterimi bolmagy üçin düzülendir.Bu gözlegler durmuşyň hilini hökman ýokarlandyrdy.
Häzirki gözlegler
Adaty dokma önümleri, synag netijelerine esaslanýan dokalan ýa-da trikota materials materiallardyr.Munuň tersine, ulanyjy dokumentleri esasynda tehniki dokma önümleri ösdürilýär.Olaryň ýüz tutmalarynda kosmos kostýumlary, emeli böwrek we ýürek, daýhanlar üçin pestisidlerden goraýan eşikler, ýol gurluşygy, miweleriň guşlar tarapyndan iýilmezligi üçin sumkalar we suwdan goraýan gaplaýyş materiallary bar.
Tehniki dokma önümleriniň dürli pudaklary egin-eşik, gaplama, sport we dynç alyş, ulag, lukmançylyk we arassaçylyk, senagat, göze görünmeýän, oeko-dokma önümleri, öý, howpsuzlyk we gorag, gurluşyk we gurluşyk, geo-dokma we agro-dokma önümlerini öz içine alýar.
Dünýäniň beýleki ýurtlary bilen sarp ediş tendensiýalaryny deňeşdireniňde, Hindistan egin-eşikde we aýakgapda (matalar) işlemek üçin dokma önümlerinde 35 göterim, gaplamak üçin dokma önümlerinde 21 göterim (paket tehnologiýasy) we sportda 8 göterim paý alýar. dokma önümleri (sportech).Galanlary 36 göterim.Globalöne dünýäde öňdebaryjy pudak, tehniki dokma bazaryndaky 25 göterimden ybarat awtoulag, demir ýol, gämi, uçar we kosmos gämisi (mobiltech) gurluşygynda ulanylýan dokma önümleri, 16 göterimde senagat dokma önümleri (indutech) we sport tehnologiýasydyr. 15 göterimde, beýleki ähli ugurlarda 44 göterim bar.Senagaty ösdürip biljek önümlere howpsuzlyk kemerleri, perdeler we bir gezek ulanylýanlar, geotekstiller, ýangyn saklaýjy matalar, ballistik gorag eşikleri, süzgüçler, dokalmaýan, saklaýyş we bellikler girýär.
Hindistanyň iň uly güýji, ägirt uly çeşme ulgamy we güýçli içerki bazardyr.Hindistanda dokma senagaty tehniki we dokalan däl pudaklaryň ägirt uly potensialyna oýandy.Syýasat, degişli kanunlary girizmek we degişli synaglary we ülňüleri ösdürmek arkaly hökümetiň berk goldawy bu pudagyň ösüşine oňyn täsir edip biler.Sagadyň esasy zerurlygy has köp taýýarlykly işgärleriň bolmagydyr.Işçileri taýýarlamak we laboratoriýa-ýer synaglary üçin inkubasiýa merkezlerini açmak üçin has köp meýilnama bolmaly.
Gözleg birleşikleriniň ýurtdaky möhüm goşantlary ýokary öwgä mynasyp.Olara Ahmedabad dokma senagaty gözleg birleşigi (ATIRA), Bombaý dokma gözleg birleşigi (BTRA), Günorta Hindistan Dokma Gözleg Assosiasiýasy (SITRA), Demirgazyk Hindistan Dokma Gözleg Assosiasiýasy (NITRA), olüň gözleg birleşigi (WRA), the Sintetiki we sungat ýüpek fabrikleriniň gözleg birleşigi (SASMIRA) we adam tarapyndan öndürilen dokma gözleg birleşigi (MANTRA).Tamil Nadu welaýatynda bäş, Andra Pradeşde dört, Karnatakada bäş, Maharaştra welaýatynda alty, Gujarat welaýatynda alty, Rajasthan welaýatynda we Uttar Pradeşde we Günbatar Banglada öz içine alýan otuz üç sany dokma seýilgähi birleşmeli. bir üçegiň aşagyndaky ähli üpjünçilik zynjyry.4,5
Geo-dokma önümleri
Eartheri ýa-da poly örtmek üçin ulanylýan dokma önümleri geotekstillere bölünýär.Şeýle dokma önümleri häzirki wagtda ýaşaýyş jaýlaryny, köprüleri, bentleri we ýadygärlikleri gurmak üçin ulanylýar.[6]
Salkyn matalar
“Adidas” tarapyndan işlenip düzülen tehniki matalar, bedeniň kadaly temperaturasyny 37 gradus derejesinde saklamaga kömek edýär. Mysal üçin, bu maksat bilen hyzmat edýän Clima 365, Climaproof, Climalite ýaly ýazgylar bar.“Elextex” matanyň ähli sensor datçigini (1 sm2 ýa-da 1 mm2) emele getirýän we izolýasiýa dokma önümleriniň bäş gatlagyndan ybaratdyr.Hindi standartlary býurosy (BIS) tarapyndan tassyklanan we tikilip, bukulyp we ýuwulyp bilner.Bular sport dokma önümçiliginde ägirt uly ähmiýete eýe.
Biomimetika
Biomimetika, ýaşaýyş ulgamlaryny öwrenmek, ýokary derejeli funksional mehanizmlerinden öwrenmek we olary molekulýar we material dizaýnyna ulanmak arkaly täze süýümli materiallaryň, ulgamlaryň ýa-da maşynlaryň dizaýnydyr.Mysal üçin, lotos ýapragynyň suw damjalary bilen özüni alyp barşyna öýkünmek;üstü mikroskopiki taýdan gödek we pes dartyşly madda ýaly mum ýaly örtük bilen örtülendir.
Suw ýapragyň üstüne düşende, duzaga düşen howa suw bilen araçäk emele getirýär.Suwuň kontakt burçy, madda ýaly mum sebäpli uly.Şeýle-de bolsa, ýerüsti gurluş ýaly beýleki faktorlar hem yza gaýtmaga täsir edýär.Suwdan goranmagyň ölçegi, togalanýan burç 10 derejeden pes bolmalydyr.Bu pikir mata hökmünde kabul edilýär we döredilýär.Mümkin bolan material, suwda ýüzmek ýaly tagallalary azaldyp biler.
Wivometrika
Dokma önümlerine birikdirilen elektronika, ýürek urmagy, gan basyşy, ýakylýan kaloriýa, aýlaw wagty, ädimler we kislorod derejesi ýaly beden ýagdaýlaryny okap biler.Bedeniň gözegçilik eşikleri (BMG) diýlip atlandyrylýan “Vivometrics” -iň pikiri.Täze doglan ýa-da sportçynyň janyny halas edip biler.
“Life” markasy, bedenine gözegçilik ediji ýelek bilen bazary ýeňdi.Derňew we kömek üçin üýtgetmek üçin dokma tiz kömek tizligi ýaly işleýär.Cardürek-öýken maglumatlary, gan basyşy, kislorod we kömürturşy gazy, bedeniň temperaturasy we hereketleri bilen birlikde ýürek funksiýasyna, duruşyna, işjeňlik ýazgylaryna esaslanýar.Sport we lukmançylyk dokma pudagynda ägirt uly täzelik bolup hyzmat edýär.
Kamuflaage dokma önümleri
Kameleonyň reňkini üýtgedýän ýüzü dokma materialynda syn edilýär we döredilýär.Ikinji jahan urşy döwründe obýektleriň we adamlaryň daş-töweregine öýkünmek bilen gizlenýän kamuflaage dokma önümleri girizildi.Bu usul fon bilen garyşmaga kömek edýän süýümleri ulanýar, fonuny aýna ýaly görkezip bilýän we uglerod ýaly güýçli bir zat.
Bu süýümler pamyk we poliester bilen bilelikde kamuflaage dokma önümlerini döretmek üçin ulanylýar.Ilki bilen diňe reňk we nagyşly iki nagyş, ýaşyl we goňur reňkli galyň tokaýyň sahnasyna meňzeýär.Nowöne indi ýedi üýtgeşiklik has gowy işlemek we aldaw bilen düzüldi.Aralyk, hereket, ýer, şekil, ýalpyldawuk, siluet we kölegäni öz içine alýar.Parametrler adamy uzak aralykdan tapmakda möhüm ähmiýete eýe.Kamuflaage dokma önümlerine baha bermek kyn, sebäbi gün şöhlesi, çyglylyk we möwsüm bilen tapawutlanýar.Şonuň üçin reňk körlügi bolan adamlar wizual kamuflaagey tapmak üçin ulanylýar.Subýektiw derňew, mukdar derňewi we elektron enjamlaryň kömegi materiallary barlamak üçin alynýar.
Neşe serişdelerini eltmek üçin dokma önümleri
Saglygy goraýyş pudagynda gazanylan üstünlikler dokma we lukmançylygy birleşdirýär.
Dokma materiallary, uzak wagtyň dowamynda neşe serişdeleriniň gözegçilikde goýberilmegi mehanizmini üpjün etmek we çynlakaý zyýanly täsirleri bolmazdan, dermanlaryň ýokary konsentrasiýasyny maksatly dokumalara ýetirmek arkaly neşe serişdeleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin ulanylyp bilner.Mysal üçin, “Ortho Evra” aýallar üçin transdermal göwreliligiň öňüni alyş patchynyň uzynlygy 20 sm, üç gatlakdan durýar we ABŞ-nyň Azyk we derman serişdeleri müdirligi tarapyndan tassyklanýar.
Dokma önümçiligi üçin gaz ýa-da plazma ulanmak
Bu tendensiýa 1960-njy ýylda, matanyň ýüzüni üýtgetmek üçin plazma ulanylanda başlandy.Gaty jisimlerden, suwuklyklardan we gazlardan tapawutlanýan we elektrik taýdan bitarap.Bular elektronlardan, ionlardan we bitarap bölejiklerden düzülen ionlaşdyrylan gazlar.Plazma, tolgundyrylan atomlar, erkin radikallar, meta durnukly bölejikler we zarýadly görnüşler (elektronlar we ionlar) ýaly bitarap görnüşler tarapyndan emele gelen bölekleýin ionlaşdyrylan gazdyr.Plazmanyň iki görnüşi bar: wakuuma we atmosfera basyşyna esaslanýar.Matanyň üstü, plazmanyň elektrik meýdanynda emele gelen elektron bombalanmagyna sezewar bolýar.Elektronlar energiýanyň we tizligiň giň paýlanyşy bilen ýer ýüzüne urýarlar we bu dokma ýüzüniň ýokarky gatlagynda zynjyr sessiýasyna eltýär we şeýlelik bilen materialy güýçlendirýär.
Plazmany bejermek, matanyň ýüzüne arassalanmagyna ýa-da arassalanmagyna getirýär.Dökmek, örtükleriň has gowy ýelmeşmegini döredýän ýer meýdanynyň mukdaryny köpeldýär.Plazma nyşana täsir edýär we tebigatda örän mahsusdyr.Maksadyň fiziki häsiýetleriniň üýtgemegine sebäp bolmaýan ýüpek matalarda ulanylyp bilner.Çygly bolanda güýjüni ýitirýän Kewlar ýaly aramidleri adaty usullara garanyňda plazma bilen has üstünlikli bejermek mümkin.Şeýle hem matanyň her tarapyna başga bir emläk berip bolýar.Bir tarapy gidrofob, beýleki tarapy gidrofil bolup biler.Plazma bejergisi sintetiki we tebigy süýümler üçin işleýär, ýüňüň kesilmegine garşy we ýüň garşylygy gysýar.
Dürli önümleri ulanmak üçin birnäçe ädim talap edýän adaty himiki gaýtadan işleýişden tapawutlylykda, plazma köp funksiýaly gutarnykly ädimleri bir ädimde we üznüksiz işlemekde mümkinçilik berýär.Woolmark matalara ys goşýan duýgur duýgy tehnologiýasyny (SPT) patentledi.ABŞ-nyň “NanoHorizons 'SmartSilver” firmasy tebigy we sintetiki süýümlere we matalara ys we mikroblara garşy goragy üpjün etmekde öňdebaryjy tehnologiýadyr.Günbatarda ýürek keselinden ejir çekýänler, bedeniň gyzgynlygyny peseltmek bilen insult howpuny azaltmak üçin operasiýa wagtynda çişýän çadyrda sowadylýar.Plazma belogy fibrinogeniň kömegi bilen täze tebigy bandaj döredildi.Adamyň gan damaryndan ýasalandygy sebäpli, bint aýrylmaly däldir.Sagaldyş döwründe deride ereýär.15
Sensor duýgusy tehnologiýasy (SPT)
Bu tehnologiýa, matalara berkidilen mikro kapsulalarda hoşboý yslary, esseleri we beýleki täsirleri alýar.Bu mikro kapsulalar goraýjy polimer örtükli ýa-da mazmuny bugarmakdan, okislenmekden we hapalanmakdan goraýan kiçi gaplardyr.Bu matalar ulanylanda, bu kapsulalaryň käbiri mazmuny boşadyp açyk bolýar.
Mikroenkapsulýasiýa
Bu möhürlenen mikro sferalarda (0,5-2,000 mikron) suwuk ýa-da gaty maddalary öz içine alýan ýönekeý prosesdir.Bu mikrokapsulalar membranany ýaryp ýören ýönekeý mehaniki sürtmek arkaly işjeň serişdeleri kem-kemden boşadýar.Bular dezodorantlarda, losýonlarda, boýaglarda, mata ýumşadyjylarynda we ýangyn saklaýjylarda ulanylýar.
Elektron dokma önümleri
Içindäki öýjükli telefon we MP3 pleýer bilen Philips we Lewi-den bu ICD kurtka ýaly geýilýän elektronika batareýalarda işleýär.Tehnologiýa ornaşdyrylan eşik täze däl, ýöne akylly dokma önümleriniň yzygiderli ösüşi olary has amatly, islenýän we amaly taýdan ýerine ýetirýär.Enjamlary uzakdan dolandyrmak üçin simler mata tikilýär we ýakasyna mikrofon goýulýar.Beýleki köp öndürijiler soňra ähli simleri gizleýän akylly matalar tapdylar.
Uzak aralyk köýnek ýene bir gyzykly ýönekeý täzelik boldy.Bu elektron dokma düşünjesi, özüni gujaklanda futbolka ýalpyldawuk görnüşde işleýär.2006-njy ýylda gyzykly oýlap tapyşlaryň biri hökmünde bellendi. Geýeniňi gujaklamak duýgusy döredýär.
Gujaklamak habar hökmünde ýa-da bluetooth arkaly iberilende, datçikler oňa wirtual adam tarapyndan hakyky ýylylygy, ýürek urmasyny, basyşyny, gujak wagtyny döredip reaksiýa bildirýärler.Bu köýnek hem ýuwulýar, bu bolsa äsgermezlik etmegi hasam gorkuzýar.Beýleki bir oýlap tapyş, “Elextex” matanyň ähli sensor datçigini (1 sm2 ýa-da 1 mm2) emele getirýän we izolýasiýa dokma gatlagynyň bäş gatlagyndan ybaratdyr.Ony tikip, bukup we ýuwup bolýar.19-24 Bularyň hemmesi durmuşyň hilini ýokarlandyrmak üçin elektronikanyň we dokma önümleriniň birleşdirilişine düşünmäge kömek edýär.
Bu makala, https://www.technicaltextile.net/articles/tech-textile-innovations-8356 salgysyndan getirilen XiangYu Garment işgärleri tarapyndan redaktirlenmedi
Iş wagty: Iýul-11-2022